Liefdevol ontregelen met labradoodle Suus.

. • 30 maart 2022

Het is een dinsdagochtend in de kamer van Ilse Snippe op De Carrousel in Hoogeveen. Er zit een jongetje van een jaar of 7 op de grond naast Labradoodle Suus. Hij aait haar van kop naar kont. Suus geniet zichtbaar en rolt zich op haar rug. Ze wil ook wel even op haar buik geaaid worden. Het jongetje vertelt dat Suus de schoolhond is. Dat betekent niet dat ze moet leren rekenen en schrijven, maar wel dat ze kinderen helpt. Suus helpt deze jongen om rustig te worden, omdat Suus zelf ook rustig is. 

Ilse is samen met Suus in opleiding om samen te leren hoe ze het beste ingezet kan worden in de ondersteuning van leerlingen. Ilse heeft lang gedacht dat ze de rest van haar leven juf zou blijven. Tot ze in mei 2020 op zag tegen het nieuwe schooljaar, omdat er een complexe groep aan haar was toebedeeld. In een slapeloze nacht werd het idee voor Hond-in-de-school-Interventies geboren. Ze had er al vaker aan gedacht om iets binnen het onderwijs te doen met haar toen drachtige hond Sjoef. Sjoef was al vaker mee naar school geweest en had zelfs de glansrol van brandweerhond in de eindmusical van groep 8. Ilse legde haar plannen voor aan haar teamleider, inmiddels ook eigenaar van een puppie van Sjoef, en kreeg de kans om het verder uit te werken. Sjoef is al 8 jaar en eigenlijk te oud voor dit werk. Daarom heeft Ilse één van haar puppies, Suus, opgeleid en getraind tot hond in de school. 


Meer dan een gezinshond mee naar school
​​​​​​​Ilse: “Het echt inzetten van een hond binnen het onderwijs is meer dan je lieve gezinshond mee naar school nemen. Om te beginnen moet de hond gescreend worden. Is het beest geschikt om in te zetten bij interventies. Daarna zijn er voor hond en baas opleiding en trainingen nodig. Ik wil het gedegen inzetten en schrijf daarvoor een protocol en ik wil kijken of we wetenschappelijk onderzoek kunnen laten doen naar de effecten van de inzet van Suus.”


Suus als positieve luisteraar
​​​​​​​Als Suus even van haar matje afkomt, spreekt Ilse haar rustig toe, waarna ze weer gaat liggen. Die rust is misschien wel de kern van de inzet van Suus. De eerste ervaringen zijn positief. Ilse: “Suus heeft bijvoorbeeld een groepje van 5 leerlingen geholpen bij het lezen. De kinderen uit groep 6 waren op een leesniveau van midden groep 3 blijven steken en waren alle motivatie om te gaan lezen verloren. Ik ging met hen naar de bibliotheek waar ze een informatief boek mochten uitkiezen over een onderwerp waar ze meer over wilden leren. Eén pagina uit het boek werd gekopieerd. Twee dagen mochten ze die bladzijde oefenen. Op de derde dag mochten ze voorlezen aan Suus. De kinderen zaten in een kring om Suus heen. Zodra iemand ging voorlezen ging de aandacht van Suus naar dat kind en dan was een beurt krijgen ineens niet meer eng. Nog later mochten de leerlingen op een klein podium voorlezen aan mij en Suus. Alle leerlingen zijn na enige tijd minimaal een jaar vooruitgegaan in hun leesniveau, eentje zelf twee jaar! En het belangrijkste: ze hebben de motivatie voor het lezen weer terug.”

De regels van Suus
​​​​​​​Ilse is met Suus en een powerpoint alle klassen bij langs geweest om meer te vertellen over de hond. Ilse: “De veiligheid van de kinderen, maar zeker ook van de hond zijn natuurlijk essentieel. Voor de leerlingen is het belangrijk dat ze zich aan ‘de regels van Suus’ houden. De hond leert veel tijdens trainingen, maar Suus wil het heel graag goed doen en kan soms een beetje onzeker zijn. Dan is het heel belangrijk dat ik haar grenzen bewaak. Daarvoor moet ik heel goed haar gedrag lezen. Buiten mag ze bijvoorbeeld niet door de kinderen geaaid worden. Als ik ’s ochtends met Suus op het plein sta om de leerlingen te verwelkomen en een kind steekt zijn hand uit richting Suus, stap ik even tussen Suus en de leerling. Ik kan de leerling dan herinneren aan de regel en aangeven dat ik op een later moment met Suus in de klas kom.”


De regels van Suus
Als je wilt aaien vraag je dat eerst.
Aaien gebeurt alleen als je voor of naast haar staat.
Buiten heeft Suus ‘aai-pauze’.
In de klas laten we Suus rondlopen en roepen haar niet.
​​​​​​​Als Suus niet direct reageert op een commando, wachten we 7 tellen voordat we het herhalen.

Liefdevol ontregelen
​​​​​​​Ilse noemt de invloed van Suus ‘liefdevol ontregelen’. Ze kan leerlingen uit een patroon halen. Ilse: “Suus gaat ook mee naar gym en heeft het voor elkaar gekregen om een leerling die al 1,5 jaar niet meer meedeed samen met haar te laten rennen. En als ik met Suus door de gang loop en er zit een leerling met veel boosheid even apart, dan drukt Suus haar neus tegen het raam. Regelmatig doet een leerling dan hetzelfde aan de andere kant van het raam. Daarmee zie je direct ontspanning. Dat is een ad hoc interventie, maar daarnaast zijn er dus ook de planmatige interventies. Bij planmatige interventies met Suus maak ik een plan met doelen en een tijdspad. Aan het eind volgt een evaluatie. Beiden komen ook in het leerlingvolgsysteem te staan.”


Suus als spiegel
Suus treedt vaak op als spiegel voor de kinderen. Ilse vraagt met behulp van een gekleurde piramide waar de kinderen zelf met hun gevoel zitten, maar ook waar ze denken dat Suus zit en waaraan ze dat kunnen zien. Ilse: “Ik laat ze ervaren dat als ze 3 tot 5 keer diep in- en uitademen Suus vaak ontspannen wordt. En ondertussen worden ze daar zelf ook rustig van. Hiermee doen ze succeservaringen op en leren ze om trots op zichzelf te zijn. Tegelijkertijd helpt het mij ook. Door naar Suus haar gedrag te kijken, kan ik beter peilen hoe kinderen zich van binnen voelen.”

Een ‘Suus’ voor elke school
Suus wordt momenteel ingezet op de scholen van Gespecialiseerd Onderwijs Hoogeveen. Maar Ilse droomt groter. Ilse: “Ik zou het supermooi vinden als een hond één van de interventies is die iedere school van RENN4 kan inzetten. Ik blijf dat graag verder ontwikkelen en inzetten op de vier scholen in Hoogeveen, maar zou ook wel collega’s van andere scholen willen coachen om dit op te zetten. Ik ben super dankbaar dat ik deze kans heb gekregen en mezelf en het onderwijs mag ontwikkelen!”


door Ilse Snippe 13 juli 2022
Barrière
door Ilse Snippe 6 juli 2022
Het heeft wat stof doen opwaaien.....
door Ilse Snippe 29 juni 2022
Schoolarts
door Ilse Snippe 20 juni 2022
Jarig!
door Ilse Snippe 15 juni 2022
BAM! Is het geluid dat volgt nadat een leerling zijn lege pakje drinken op de grond legt en er met één voet keihard opstampt. Daarvoor riep hij hard door de klas:’PAS OP, DE DUISTERS KOMEN! Suus springt op, oren en staart omlaag. ‘Wil je dit alsjeblieft niet meer doen, we schikken ons rot.’ Een nietszeggende reactie volgt. Een andere leerling ontvermd zich over een geschrokken Suus. Nog geen 5 minuten later komt er weer een pakje drinken luid en duidelijk tot ontploffing. Weer spingt Suus op, oren en staart omlaag. ‘Alsjeblieft Rody, hou hiermee op dit is echt niet fijn! Kijk nou naar Suus die schrikt zich weer rot.’ Op dat moment gooit Peter een leeg pakje drinken daan Rody. ‘Hier Rody, kun je nog een keer knallen’. Voordat ik kan ingrijpen wordt het lege pakje drinken met veel geweld kapot gestampt. Dewi loopt naar Suus en zegt: ‘Juf, Suus trilt helemaal. Ik borstel haar wel even om rustig te worden.’ Rody zegt dat het hem allemaal niets kan schelen want het is toch een rothond. Boos loopt hij de klas uit. De klas in komen lukt hem die ochtend niet meer. Wanneer iedereen naar huis is wil hij graag een gesprek. Hij loopt naar binnen en legt iets in zijn vak. Suus loopt naar hem toe en Rody gaat op zijn knieën zitten: ‘Sorry Suus, je bent helemaal geen rothond’. Ik leg Rody uit dat het voor mij heel belangrijk is dat het voor iedereen in de klas veilig is. Voor hem, zijn klasgenoten, voor mij maar ook voor Suus. Wanneer hij pakjes drinken laat knallen in de groep is het voor Suus niet veilig en schrikt ze. Hij begrijpt het en snapt ook niet zo goed waarom hij dit heeft gedaan want hij vindt Suus juist heel lief. We sluiten onze dag positief af, hij heeft Suus een lekker brokje en een knuffel. ‘The kids who need the most love will ask for love in the most unloving ways.’
door Ilse Snippe 8 juni 2022
In de klas. A ls H.I.S in opleiding staan Suus en ik ook een dagje voor de groep. Op woensdag zijn wij samen in groep 7/8 van een SO gedrag groep. Hier zitten leerlingen in die door allerlei verschillende redenen niet meer op een ‘normale’ school kunnen functioneren. Omdat ik hier samen met Suus ben, levert het wonderlijke momenten op. O p woensdagochtend komt Niels een kwartier te laat de klas binnen. Met een grote glimlach en glinsterende ogen doet hij de deur open. De klas is al bezig met een taak en het is lekker rustig in de groep. ‘Hey Niels wat fijn dat je er bent, ga maar naar je plek en kies een taak uit van het bord’. Rustig loopt hij naar zijn plek en kijkt met een uitdagende blik de klas rond, niemand reageert en hierop gaat Niels ook maar aan het werk. T ijdens de fruitpauze begint Niels weer te stralen, dezelfde blik in zijn ogen als vanochtend. Hij pakt zijn rugtas en haalt daar eerst een pakje drinken uit en daarna een cheeseburger van ‘de grote gele m’. Hij kijkt rond in de klas om te kijken of zijn klasgenoten het wel zien. De meeste kinderen beginnen wat te lachen en moedigen Niels aan door hem te prijzen voor zijn ‘fruit’. Op dit moment kies ik ervoor om hem maar te negeren. W anneer ik later tegen hem zeg dat het ‘fruitpauze’ is en geen ‘burgerpauze’ wordt hij heel boos. Hij scheldt, vloekt en schopt tegen een tafel. Terwijl hij de klas wil uitstormen, komt hij bij een zwart, harig obstakel tegen. V oor de deur ligt Suus te slapen en als hij uit de klas wil stormen moet hij langs Suus. Even hou ik mijn adem in, wat gaat hij nu doen? Ik maak snel een afweging, Suus bij me roepen of haar laten slapen. In een split second bedenk ik me dat Niels Suus nooit iets aan zou doen. Mijn gedachte klopt, vol boosheid stormt Niels op Suus af, stapt heel beheerst en voorzichtig over haar heen. Wanneer ze haar kop omhoog doet om te kijken wie er over haar heen stapt, krijg ze een aai. Suus slaapt weer verder. Niels vervolgd, opnieuw boos, zijn weg en slaat de deur dicht. Suus kijkt nog een keer loom op, om vervolgens haar kop weer neer te leggen en verder te slapen. De andere kinderen in de klas zijn verbaasd. ‘Juf, Suus slaapt gewoon door!’ ‘Klopt, compliment voor Suus maar ook voor jullie! Jullie reageerden ook niet en werkten rustig door, op die manier helpen jullie je klasgenoot het meest.’ * Niels is opgevangen door zijn maatjesklas en kon na een half uurtje weer terug de klas in.
door Ilse Snippe 1 juni 2022
In de kast. Samen met Dorian loop ik naar de gymzaal om te oefenen met Suus. Dorian wil heel graag met Suus werken maar vindt het ook nog een beetje spannend. In de gymzaal heb ik een turnkast klaargezet zonder bovenkant. Dorian moet eerst even zijn energie kwijt en rent een paar rondjes door de zaal. Dan ziet hij de kast staat. ‘Wat moeten we daarmee doen?’ Ik vertel dat hij daarin mag gaan staan en dat we vanaf daar de oefeningen met Suus gaan doen. Meteen klimt hij in de kast en wil beginnen. Suus zit braaf op haar matje en wacht tot Dorian haar roept. ‘Suus, hier’ zegt Dorian zacht. Geen beweging bij Suus. Dorian balt zijn vuisten en gooit zijn hoofd naar achteren. ‘Ze luistert niet!’ Hij probeert het nog eens. ‘Suus, hier’ zegt Dorian iets harder. Weer geen beweging bij Suus. Dorian balt opnieuw zijn vuisten en en zuchtend gooit hij zijn hoofd naar achteren. ‘Misschien kun je haar roepen en doen alsof je haar iets heel leuks wil laten zien, dus iets enthousiaster’. ‘Dat kan ik niet!’ Inmiddels staat hij op zijn tenen en zijn stem klikt veel hoger. ‘Ja zo! Gebruik deze stem om Suus te roepen.’ SUUS, HIERRRR’ roept Dorian. Suus gaat staan en kwispelend loopt Suus naar de kast toe en gaat voor Dorian zitten. ‘Goedzo meisje’. Dorian gooit een koekje voor Suus op de grond. We oefenen nog een aantal keer met wisselende resultaten maar dat maakt niets uit. Dorian oefent met zijn stem en Suus krijgt lekkere koekjes. Volgende week halen we een stukje van de kast weg. Nog veilig genoeg voor Dorian maar wel in contact met Suus.
door Ilse Snippe 25 mei 2022
Storm Storm buiten betekent op school meestal ook storm in het klaslokaal. De deur van mijn kantoor staat open, in de gang hoor ik iemand hartverscheurend huilen. De klapdeuren worden open en dicht geklapt. Jos is kortgeleden geschakeld van de onderwijs zorg groep naar de speciaal onderwijs groep. Helaas lukt het vandaag niet om mee te draaien in de groep en Jos wordt vervroegd opgehaald zodat hij niet nog meer overprikkelt raakt. Ik loop de gang in en vraag of hij even bij mij in het kantoor met Suus wil knuffelen. ‘Het veranderd toch niets want ik word straks opgehaald.’ Hij heeft gelijk, hier kunnen Suus of ik helemaal niets aan veranderen. ‘Maar misschien kan Suus je wel een beetje troosten.’ Jos loopt met me mee, ploft naast Suus op de grond en Suus druk haar neusje tegen Jos zijn been. Jos aait Suus langs haar oren en wanneer Suus wel heel dicht met haar neus bij Jos zijn gezicht komt, glimlacht hij. Ik vraag of hij zich een beetje minder verdrietig voelt. Hij knikt. Hij vertelt waarom hij naar huis gaat en hij moet weer huilen, Suus legt een pootje op zijn been en meteen begint Jos weer met aaien. Ik leg uit dat we op school zitten zodat we dingen kunnen oefenen en dat er soms dagen zijn dat het helemaal niet lukt en soms zijn er dagen dat alles lukt. Zo werkt het ook met Suus, soms kan ze heel goed luisteren en op andere dagen is ze speelt of moe en lukt het helemaal niet. Zijn tranen drogen langzaam op. Samen spreken we af dat hij nog een paar minuutjes Suus gaat aaien en dat we dan zijn spullen pakken want zijn moeder komt er zo aan. Na een paar minuutjes geeft Jos Suus nog een laatste knuffel en we pakken samen zijn spullen. Hopelijk gaat de storm snel liggen.
door Ilse Snippe 18 mei 2022
Op de gang. Nadat Suus en ik de kinderen hebben begroet bij het hek lopen we naar binnen. Opweg naar het koffieapparaat horen we Aruna heel hard huilen. De leerkracht heeft Aruna bij haar hand vast en probeert haar met veel overredingskracht de klas in te loodsen. Ondertussen is het in de kleuterklas onrustig. Als ik met Suus langs loop lichten de ogen van Aruna op. 'Hondje!' Zegt de kleuter van net 4. 'Hey Aruna, Suus hoorde je huilen en was even benieuwd of ze jou mocht troosten'. Aruna kijkt naar mij op en knikt. De leerkracht knikt naar mij en ik knik terug, ze kan rustig naar haar kleuters in de klas. Na een kort aai moment vraag ik aan Aruna of Suus haar klas mag zien. Ik geef Aruna het uiteinde van de lijn van Suus terwijl ik zelf de lijn in het midden vastpak. Aruna neemt Suus voorzichtig mee naar binnen en alle kleuters kijken naar haar. Aruna heeft een grote glimlach op haar gezicht. In de klas komen een paar klasgenoten wat dichterbij om Suus te aaien. 'Je moet wel eerst vragen of je Suus mag aaien hoor!' Zegt Aruna streng. Scheef kijkt ze me even aan en ik knik. Dit meisje komt er wel.
door Ilse Snippe 11 mei 2022
Iedereen aait anders. Op onze school zit een bont gezelschap aan leerlingen met allemaal hun eigen leerlijn, uitdagingen en groeimogelijkheden. Vanmiddag kwam liep ik door de gang en Suus werd geaaid door leerlingen die we tegen kwamen. De leerlingen zijn het inmiddels gewend dat ze eerst moeten vragen voordat ze mogen aaien. Wanneer ze goedkeuring krijgen om te aaien, zijn daar verschillende aanpakken voor:  De ‘op dezelfde hoogte als de hond’ aai. De ‘ik hoop dat Suus me in mijn gezicht likt’ aai. De ‘ik raak 1 haartje op haar rug aan’ aai. De ‘druk mijn neus in haar vacht’ aai. De ‘ik vind het reuze spannend maar durf het toch’ aai. De ‘ik vind haar veel te lief en stop niet meer met aaien’ aai. De ‘ik sta erbij en ik kijk een andere kant op aai’. Wat hebben deze manieren van aaien nou met elkaar gemeen? Dát is onbevooroordeeld zijn; de onvoorwaardelijke liefde van een dier. Ieder kind, op wat voor manier ook, voelt zich gezien, geliefd en speciaal door Suus.
Meer posts
Share by: